3.”İləluş-şəraye”

1) Şeyx Səduq yuxarıda qeyd etdiyimiz hədisi eyni sənədlə qeyd olunan kitabın 139-cu babında nəql etmişdir.[1]

2) Digər bir hədisi isə kitabın “Nəbilərin, rəsulların və huccətlərin mələklərdən üstün olma səbəbi” babında nəql edir:

حدثنا الحسن بن محمد سعيد الهاشمي قال : حدثنا فرات بن إبراهيم ابن فرات الكوفي قال : حدثنا محمد بن أحمد بن علي الهمداني قال : حدثني أبو الفضل العباس بن عبد الله البخاري قال : حدثنا محمد بن القاسم بن إبراهيم بن محمد بن عبد الله بن القاسم بن محمد بن أبي بكر قال : حدثنا عبد السلام بن صالح الهروي عن علي بن موسي الرضا عن أبيه موسي بن جعفر عن أبيه جعفر بن محمد عن أبيه محمد بن علي عن أبيه علي بن الحسين عن أبيه الحسين بن علي عن أبيه علي ابن أبي طالب عليهم السلام قال : قال رسول الله صلي الله عليه وآله يا علي لولا نحن ما خلق الله آدم ولا حواء ولا الجنة ولا النار ، ولا السماء ولا الأرض

“İmam Əli Peyğəmbərin (sallallau əleyhi və alih) belə buyurduğunu nəql edir: “Ey Əli, əgər biz olmasaydıq, Allah Adəmi, Həvvanı, cənnəti, cəhənnəmi, yeri və göyləri yaratmazdı”.[2]

4.”Uyunu-əxbar”

Şeyx Səduq kitabın iki yerində yuxarıda qeyd etdiyimiz hədisi nəql etmişdir.[3]

5.”Kəmalud-din”

Şeyx Səduq “İləluş-şəraye” kitabından zikr etdiyimiz ikinci hədisi “Kəmalud-din” kitabında da nəql etmişdir.[4]

6.Sünni alimi Qunduzi ”Yənabiul-məvəddə” kitabı

Maraqlısı budur ki, hənəfi alimi Qunduzi həmin hədisi öz kitabında nəql etmişdir.[5]

7.İmam Həsən Əskəriyə nisbət verilən təfsir kitabı

فقال لها رسول الله صلي الله عليه وآله : دعوتك لتشهدي لي بالنبوة بعد شهادتك لله بالتوحيد ثم تشهدي [ بعد شهادتك لي ] لعلي عليه السلام هذا بالإمامة ، وأنه سندي وظهري وعضدي وفخري [ وعزي ] ، ولولاه ما خلق الله عز وجل شيئا مما خلق .

“Peyğəmbər (ağaca) dedi: “Səni Allahın təkliyinə şəhadətdən sonra mənim nübüvvətimə, sonra isə bu Əlinin imamətinə şəhadət verməyə dəvət edirəm. Əli mənim arxa-dayağım, gücüm və fəxrimdir. Əgər o, olmasaydı, Allah yaratdıqlarından bir şey belə yaratmazdı”.[6]

8.Qazi Numan Məğribinin “Şərhul-əxbar” kitabı

1) O, aşağıdakı hədisi munqəti sənədlə Əbu Hureyrədən nəql edir:

قال : هؤلاء خمسة من ولدك لولاهم ما خلقتك ولا خلقت الجنة ولا النار ولا العرش ولا الكرسي ولا السماء ولا الأرض ولا الملائكة ولا الانس ولا الجن

“(Allah buyurdu) O beş nəfər sənin nəslindəndir ki, əgər onlar olmasaydılar səni, cənnəti, cəhənnəmi, ərşi, kürsini, səmanı, yeri, mələkləri, insanları və cinləri yaratmazdım”.[7]

2) Bu hədisdə həmin kitabda nəql olunmuşdur:

قال : يا آدم صفوتي من خلقي لولاهم ما خلقت الجنة ولا النار ، خلقت الجنة لهم ولمن والاهم ، والنار لمن عاداهم

“(Allah buyurdu) Ey Adəm, onlar məxluqatımın seçilmişləridir. Əgər onlar olmasaydılar, cənnəti və cəhənnəmi yaratmazdım. Mən cənnəti onlar və onların sevənləri üçün, cəhənnəmi isə onların düşmənləri üçün yaratdım”.[8]

9.“Qisasul-ənbiya”

Qutb Ravəndi “Şərhul-əxbar” kitabında qeyd olunan birinci hədisi tam sənədlə Şeyx Səduqdan nəql edir. Tam sənəd budur:

وعن ابن بابويه أخبرنا إبراهيم بن هارون الهيتي ، أخبرنا أبو بكر أحمد بن محمد بن عيسي ، أخبرنا محمد بن يزيد القاضي ، أخبرنا قتيبة بن سعيد ، أخبرنا الليث بن سعد وإسماعيل بن جعفر عن أبيه ، عن أبي هريرة

“İbn Babəveyh İbrahim ibn Harun əl-Heytidən, o, Əbu Bəkr Əhməd ibn Muhəmməd ibn İsadan, o, Muhəmməd ibn Yezid əl-Qazidən, o Quteybə ibn Səiddən, o, Leys ibn Səddən, o İsmayıl ibn Cəfərdən, o da atasından, atası isə Əbu Hureyrədən nəql edir…”.[9]

10.”Fəraidus-səmteyn”

“Şərhul-əxbar” kitabından qeyd etdiyimiz birinci hədisi sünni alimi Həmuni də öz kitabında nəq edir.[10]

11. “Ərcəhul-Mətalib”

Sünni alimi Amərtsəri öz “Ərcəhul-Mətalib” kitabında “Şərhul-əxbar” kitabında qeyd etdiyimiz birinci hədisi Əbu Hureyrədən nəql edir.[11]

12.”Bəhrul-məarif”

وروي في بحر المعارف : لولاك لما خلقت الأفلاك ، ولولا علي لما خلقتك . وفي ضياء العالمين للشيخ أبي الحسن الجد الأمي للشيخ محمد حسن صاحب الجواهر بزيادة فقرة : ولولا فاطمة لما خلقتكما . ونحوه من كتاب المرندي

“Bəhrul-məarif” kitabında belə nəql olunur: “Əgər sən olmasaydın fələkləri yaratmazdım. Əgər Əli olmasaydı səni yaratmazdım”. “Cəvahirul-kəlam” kitabının müəllifi Şeyx Muhəmməd Həsənin ana babası olan Şeyx Əbul-Həsən öz “Ziyaul-aləmin” kitabında hədisi bu ibarənin artırılması ilə nəql edir: “Əgər Fatimə olmasaydı, sizin ikinizi yaratmazdım”. Mərəndinin də kitaında bunun oxşarı nəql olunmuşdur”.[12]

13. Şeyx Fazil Mərəndinin “Məcməun-nureyn” kitabı

1) Şeyx Əli Namazi Şahrudinin “Mustədrək” kitabında “Məcməun-nureyn” kitabından nəqli:

كتاب مجمع النورين للفاضل المرندي قال : وفي الحديث القدسي : لولاك لما خلقت الأفلاك ، ولولا علي لما خلقتك ، كما ذكره الوحيد البهبهاني .وروي في بحر المعارف : لولاك لما خلقت الأفلاك ، ولولا علي لما خلقتك . وفي ضياء العالمين للشيخ أبي الحسن الجد الأمي للشيخ محمد حسن صاحب الجواهر بزيادة فقرة : ولولا فاطمة لما خلقتكما . ونحوه من كتاب المرندي

Şeyx Fazil Mərəndinin “Məcməun-nureyn” kitabında nəql olunur: “(Allah buyurdu) Əgər sən olmasaydın fələkləri yaratmazdım, Əli olmasaydı səni yaratmazdım”. Bunu Şeyx Vəhid Bəhbəhani də zikr etmişdir. “Cəvahir” kitabının müəllifi Şeyx Muhəmməd Həsənin ana babası olan Şeyx Əbul-Həsən öz “Ziyaul-aləmin” kitabında bu ibarənin artırılması ilə nəql edir: “Əgər Fatimə olmasaydı, sizin ikinizi yaratmazdım”.[13]

2) “Şifaus-sudur” kitabının haşiyəsində eynən “Məcməun-nureyn” kitabında qeyd olunan mətn nəql olunmuşdur.[14]

3) Şeyx Muhəmməd Fazilin “Əsrarul-Fatimiyyə” kitabında “Məcməun-nureyn” kitabından nəql:

فاطمة الزهراء عليها السلام العلة الغائية ( يا أحمد لولاك لما خلقت الأفلاك ، ولولا علي لما خلقتك ، ولولا فاطمة لما خلقتكما ) (الجنة العاصمة : 148 ، مستدرك سفينة البحار : 3 / 334 عن مجمع النورين : 14 ، عن العوالم : 44 . ) هذا الحديث من الأحاديث المأثورة التي رواها جابر بن عبد الله الأنصاري عن رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم عن الله تبارك وتعالي

“Xanım Zəhra yaradılış səbəbi kimi: “Ey Əhməd, əgər sən olmasaydın fələkləri yaratmazdım. Əgər Əli olmasaydı sizin ikinizi yaratmazdım. Əgər Fatimə olasaydı sizin heç birinizi yaratmazdım”. (Nəql olunub: “Cənnətul-asimə”, səh.148; “Mustədrək səfinətil-bihar”, cild 3, səhifə 334-də “Məcməun-nureyn” kitabının 14-cü səhifəsindən, o kitabda da “Əvalim” kitabının 44-cü səhifəsindən). Bu hədis Cabir ibn Əbdullah əl-Ənsarinin Peyğəmbərdən nəql etdiyi hədislərdəndir.[15]